Skip to main content

Symbolen zijn de meest krachtige elementen die gebruikt worden in kunst, waarbij een simpel beeld een sterke emotie kan oproepen. Tattoos zitten van oudsher vol met symboliek zoals de skull tattoo. Dit om extra betekenis te geven of om een bepaald gevoel te benadrukken.

In de meeste werelddelen worden schedel tattoos simpelweg gezien als een verwijzing naar de dood. Een herinnering aan onze sterfelijkheid en één van de krachtigste symbolen op aarde.

Skull tattoo betekenis

Hoewel schedels duidelijk de betekenis van de dood hebben, hebben ze ook nog veel andere betekenissen, vooral in de kunstwereld. Zo staat de skull tattoo symbool voor transformatie en verandering, maar kan ook rijkdom, macht, kracht en bescherming uitdrukken. Skull tattoos worden ook veel gecombineerd met andere symbolen. Rozen, klokken, zandlopers. Maar ook mandala’s of andere spirituele symbolen zie je veel terug bij schedel tattoos.

We kennen automatisch een betekenis toe aan objecten om ons begrip van de wereld makkelijker te maken, en zo “snelkoppelingen” in onze hersenen te creëren om alles een plek te geven. Die snelkoppelingen verschillen nogal eens, afhankelijk van de cultuur waarin je bent opgegroeid. Naast de universele betekenissen achter symbolen zoals de schedel, creëren we ons eigen begrip ervan door onze persoonlijke ervaringen, lessen en kijk op de wereld. Dit resulteert in een hele reeks variaties van schedels (en andere symbolen) die door de geschiedenis heen zijn gecreëerd.

Skull tattoo gezet door Bertus

Sugar skull tattoos voor het vieren van de doden

In Mexico worden schedels versierd met felle kleuren en patronen om de doden te herdenken. De jaarlijkse Dia de los Muertos (Dag van de Doden) is een tijd voor gezinnen om samen te komen, zich te verkleden, te feesten en de levens te vieren van degenen die ze hebben verloren. Deze schedels worden Sugarskulls (suikerschedels) genoemd en staan symbool voor deze feestdag. Sugarskull tattoos zijn goed te herkennen aan de versieringen die verwerk zijn in de schedel. Tijdens het festival worden namelijk versierde schedels rondom grafstenen van overledenen geplaatst, waarmee de dood wordt gevierd in plaats van te rouwen.

Sugarskulls worden zo genoemd omdat ze oorspronkelijk werden gemaakt van gegoten suiker en versierd met heldere veren, kralen en glazuur. Tegenwoordig worden ze gemaakt van allerlei materialen, maar ze blijven allemaal hetzelfde qua ontwerp. Ze blijven herkenbaar door het gebruik van bloemen, felle kleuren en ingewikkelde details rond de ogen en mond. Een sugarskull tattoo is zowel in kleur als black and grey goed uit te voeren.

Schedel tattoos als verwijzing naar onze ijdelheid

In de kern zijn schedels de eenvoudigste weergave van de mens, inclusief al hun kenmerken en gebreken. In zijn illustratie uit 1892 gebruikte Charles Allan Gilbert de vorm van een schedel om ijdelheid te symboliseren. Op dit schilderij is een dame aan een kaptafel te zien die zichzelf in de spiegel bekijkt. Door de manier waarop de afbeelding is gemaakt, zie je de omtrek van een schedel. Op het eerste gezicht lijkt de illustratie slechts op de omtrek van de schedel, maar als je dichterbij kijkt ontdek je dat de scène zich afspeelt onder het eerste symbool van menselijk leven en dood.

Skul tattoo voor verandering en transformatie

Voor veel culturen is de dood niet het einde van het leven. Het wordt juist gezien als de volgende stap in het verhaal, waarna er tal van andere wegen zijn om te bewandelen. Dit wordt ook in Mexico gevierd, daarom is Dia de los Muertos een festival dat het leven viert en niet rouwt om de dood, zoals gebruikelijk in de westerse wereld. In dit geval markeert de dood een keerpunt in het leven en dat is ook precies wat de schedel vertegenwoordigt in de Death Tarot-kaart. Het is interessant om te zien hoe het symbool van een schedel in dit opzicht wordt gebruikt – niet alleen als een kunstwerk, maar ook als een traditioneel symbool dat iets anders vertegenwoordigt dan we gewent zijn.

Eigenzinnige skulls

De betekenis achter een schedel tattoo kan voor veel mensen verschillen. In veel tattoos is het gewoon een stijlvol decoratief element, net als een bloem of een onderdeel van een dotwork tattoo. Maar het wordt ook gebruikt als medium om andere patronen op te creëren, zoals in het werk van Sasha Vinogradova. Ze gebruikt schedels als canvas om Russische artistieke stijlen te demonstreren – de schedels zijn een soort bijzaak en creëren een macabere ondertoon voor anders speelse stukken.

Schedels behouden nog steeds een enorme symbolische status over de hele wereld. Vertrouwde vormen kunnen worden gebruikt om nieuwe, soms vreemde ‘betekenissen’ aan te nemen. Afhankelijk van hun maatschappelijke achtergrond en de persoonlijke ervaring van hun makers.